Een pasgeboren baby heeft een uniek slaappatroon, dat in de verte niet gelijkt op dat van een volwassene. Toch denken we met uitspraken als ‘die slaapt zoals een baby’ dat baby’s veel, diep en vredig horen te slapen. Dat klopt echter niet helemaal… Maar hoe ziet slaap er bij pasgeboren baby’s dan wel uit? Wat kan je verwachten? Je leest er meer over in deze blogpost.
Hoe ziet het slapen eruit?
Jonge baby’s hebben een heel ander slaappatroon dan volwassenen en zelfs dan oudere baby’s en peuters. Er zitten namelijk maar twee slaapfasen in hun slaapjes (in tegenstelling tot de vier fasen die volwassenen doorlopen). Er is een actieve en een stille slaapfase bij jonge baby’s en de actieve fase is vaak langer. Dit wil zeggen dat je baby dus veel kan bewegen, geluidjes kan maken of kort huilen in zijn slaap zonder effectief wakker te zijn. Dit is volkomen normaal en niks om je zorgen om te maken.
Contact is de norm.
Een pasgeboren baby verwacht veel lichamelijk contact. Zij komen namelijk van een omgeving die volledig gereguleerd werd voor hen: temperatuur, hartslag, voeding, … alles ging als vanzelf in de baarmoeder. Nu is dat helemaal anders en dat vraagt veel van het lichaam van een pasgeboren baby. Dit wil uiteraard niet zeggen dat je je baby 24/7 moet vasthouden. Echter, is het heel normaal dat je baby veel contact verwacht en moeite heeft met slapen zonder jou in de buurt. Sommige baby’s zijn gerust wanneer ze je horen, anderen hebben veel contact nodig om in te slapen en in slaap te blijven. Hier is echt niks mis mee, integendeel. Lichaamscontact helpen je baby reguleren en groeien. Bovendien helpt het ook jou om aan voldoende rust te komen, samen met je baby. Een mooi staaltje dat de natuur net zo voorzien heeft.
Een pasgeboren baby slaapt best niet alleen en dus niet (ver) weg van jou (of een andere verzorger). Idealiter blijft dat zelfs zo het gehele eerste levensjaar (maar minimaal tot 6 maanden) ter bescherming voor wiegendoor. Dat geldt voor dag- en nachtslaap. Voor newborns is lichaamscontact extra belangrijk. Zij verbruiken namelijk veel onnodige energie wanneer zij alleen slapen, energie die zij volop nodig hebben om te groeien en aan te sterken. Zo stelt onderzoeker Nils Bergman dat pasgeboren baby’s die alleen slapen minder stille (herstellende) slaap krijgen in vergelijking met slapen in contact.
Als je je baby neerlegt, kan het helpen om jouw bekende geur achter te laten via een shirtje als overtrek voor de matras bijvoorbeeld. Je houdt dan wel toezicht tijdens het slapen.
Het is heel normaal dat je jouw (pasgeboren) baby moeilijk alleen de slaap vindt, of dat je ze moeilijk kan neerleggen. Zij zijn de constante nabijheid en regulatie van je lichaam gewoon. Het is dus super normaal dat alleen slapen moeilijk is. Biologisch gezien hoort een baby bij een verzorger en dat voelen veel baby’s vaak aan met hun hele lichaam. Ze zullen dit ook duidelijk maken. Het ene baby’tje is sneller gerustgesteld dan het andere en zal dus uit zichzelf makkelijker alleen slapen. Er is niks mis met je baby als dat (nog) niet lukt. Voor de meeste baby’s is dit, zeker voor 6 maanden (mogelijks langer), nog heel erg moeilijk.
Hoeveel slaap hebben pasgeboren baby’s nodig?
Baby’s slapen veel en hebben over het algemeen veel slaap nodig. Ze hebben nog heel wat te groeien en komen uit een omgeving met minimale prikkels (louter wat licht/donker, gedempte geluiden van onze stem en omgeving, de hartslag en het vruchtwater van de dragende ouder en wat beweging). Die beperkte prikkels staan in groot contrast met onze huidige wereld. Alles is feller, luider en intenser. Omdat te kunnen verwerken, hebben baby’s dus best wat slaap nodig. Hoeveel slaap dat dan precies is, is echter niet zo duidelijk. Sommige newborns lijken de hele dag te slapen en anderen kunnen al met gemak een uur (of meer) wakker zijn. Op basis van enkele grote studies, publiceert de American Academy of Pediatriacs (AAP) een aanbeveling van gemiddelde slaapuren per leeftijd. Opvallend is dat zij voor newborns geen gemiddelde slaapuren oplijsten. Dit komt omdat de verschillen zo enorm groot zijn, dat een gemiddelde niet zinvol te bepalen valt. Een andere organisatie die naar slaap kijkt, is The National Sleep Foundation. Zij spreken wel van gemiddelden, namelijk 14-17u per 24u. Dit gaat dan over dag- en nachtslaap samen. Zij beschrijven ook dat er best wat afwijking mogelijk is van dit gemiddelde en dat tussen de 11 en 19u slaap per 24u gepast kan zijn voor baby’s onder 3 maanden. Dit gaat om een verschil van 8u slaap per dag, dat is gigantisch! Deze organisaties baseren zich op internationale studies die slaap bij jonge kinderen in kaart brengt.
Zover ik weet delen Belgische en Nederlandse organisaties hier geen cijfers over.
Hoeveel slaap is dus aanbevolen of normaal voor pasgeborenen? Het blijft moeilijk om daar een sluitend antwoord op te geven. Je kan aannemen dat wanneer je je baby volgt en zelf voldoende rustmomentjes neemt, er gewoon voldoende geslapen wordt.
In stukje en brokjes
Jonge baby’s slapen vooral in stukjes en brokjes. Het ene stukje al langer dan het andere brokje 😉. Uit een studie blijkt dat newborns slapen in stukjes die nooit langer zijn dan 3,5 uur. Langere blokjes zijn eigenlijk niet echt wenselijk (zij hebben de frequente energietoevoer van melk heel hard nodig) en kortere blokjes zijn ook heel normaal. Kan je je baby dus moeilijk neerleggen? Slaapt jouw pasgeborene hazenslaapjes en korte blokjes? Dat kan perfect normaal zijn.
Maak je je toch zorgen of zie je andere ongemakjes of signalen zoals reflux, moeilijkheden met voeden, een trage groei, heel veel huilen, altijd met open mond slapen, slijmen in de stoelgang, … neem dan contact op met je vertrouwde zorgverlener en bespreek je zorgen.
Hoe help ik mijn newborn slapen?
Hoe kan je slaap dan optimaliseren voor pasgeboren baby’s? Dat kan wel degelijk! Volg voor een newborn zeker geen opgelegd voeding- en slaapschema (en ook voor oudere baby’s en kinderen ben ik daar echt geen fan van). Strakke richtlijnen die waarschijnlijk niet van toepassing zijn op jouw unieke baby (en mogelijks de groei, melkproductie en ontwikkeling in gevaar brengen!), leveren vaak ook meer onrust op dan rust.
Je kan echter WEL….
- Inzetten op voldoende blootstelling aan daglicht overdag. Dit helpt je baby met onderscheid maken tussen dag en nacht.
- Veel samen rusten, als dat kan. Jouw lichaam heeft de eerste dagen en weken ook veel rust nodig. Geef hieraan prioriteit. Vermijd het samen in slaap vallen in de sofa of stoel. Dat is niet veilig.
- Contactdutjes doen, zoals via een draagsysteem. Dit zal je baby helpen om lekker tot rust te komen.
- Slaapassociaties inzetten die jouw baby het best tot rust brengen: denk aan beweging en voeding, lichaamscontact.
- Hulp vragen! Voor een pasgeboren baby zorgen, vraagt al je aandacht. Al de rest mag je even uit handen geven (ja, dat mag ook nog ver na de newborn periode!).
- Inzetten op huid-op-huid en veel voeden (ja, dat is normaal!).
En tot slot: weet dat deze woelige dagen van weinig ritme, controle (dat vond ik oprecht het moeilijkst aan die newborn periode, het gevoel dat ik niet wist wanneer hij zou gaan eten en slapen en dat ik altijd nodig was) en ademruimte voor jezelf altijd TIJDELIJK zijn. Dit gaat voorbij. Er komt meer voorspelbaarheid. Er komt meer ruimte voor jezelf. Heel geleidelijk aan, op ritme van jou en je baby.
Jullie doen het goed!
Veel liefs,
Hanne
Bronnen
https://www.thensf.org/how-many-hours-of-sleep-do-you-really-need/
https://publications.aap.org/aapnews/news/6630/AAP-endorses-new-recommendations-on-sleep-times
https://doi.org/10.1111/jsr.12414
10.4102/curationis.v37i2.1440
